Στην SOPHROSYNA δεν είναι τυχαία η φιλοσοφία μας: όταν η μαμά είναι καλά είναι καλά και η υπόλοιπη οικογένειά, διότι θεωρούμε πως η μητέρα είναι το θεμέλιο της οικογένειάς. Γι αυτόν τον λόγο τα προγράμματα και η ψυχοθεραπεία που προσφέρουμε κυρίως στοχεύουν στην δική της ψυχική υγεία. Και μέχρι στιγμής στις Κυκλάδες (‘Ανδρο-Τήνο) έχουν βρει στήριξη περισσότερο από 110 εγκυμονούσες και νέες μητέρες στις υπηρεσίες μας. Συνεχίζουμε το αφιλοκερδός μας έργο με τον 5ο κύκλο του προγράμματος Μητέρα-Βρέφους στην Τήνο και στην Μύκονο τον Νοέμβρη.
Της Χρυσάνθης Γεωργιάδου*
Οι περισσότερες γυναίκες που μας πλησιάζουν για στήριξη δεν έχουν συμμετάσχει ποτέ σε ψυχοθεραπεία κι ας είχαν τα θέματά τους, είχαν βρει δικούς τους τρόπους να χειριστούν τα συναισθήματά τους. Όμως τώρα με τον ερχομό του μωρού καταλαβαίνουν πως οι τεχνικές που κάποτε τις βοηθούσαν πλέον δεν τις ωφελούν.
Και το τελευταίο μέρος που φαντάζεται η λεχώνα να βρίσκεται είναι στην ψυχολόγο. Γι’ αυτό και αμφισβητούν όλη τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας.
Όμως οι νέες μητέρες που κάνουν το βήμα και μας εμπιστεύονται, αναγνωρίζουν μία διαφορετική διαδικασία. Η μητέρα που έρχεται για να αντιμετωπίσει την κατάθλιψή της δεν έρχεται για μακροχρόνια θεραπεία. Έρχεται για να ανακουφιστεί από τα συμπτώματα που την καταβάλλουν και να αφοσιωθεί στο νέο ρόλο της: τη φροντίδα του νεογνού της.
Θέλει να χαρεί τη μητρότητα. Όμως οι εμπειρίες που συνέβαλαν στο σχηματισμό του εγκεφάλου της, δηλαδή οι νευρικές συνδέσεις που σχηματίστηκαν με τον κάθε νέο ερεθισμό, την κάθε νέα εμπειρία, τη συναισθηματική διαθεσιμότητα των γονέων της, στην βρεφική, νηπιακή & παιδική ηλικία-, προπαντός από το 0-3, την εμποδίζουν να είναι συναισθηματικά διαθέσιμη στο δικό της μωρό. Και φυσικά η ίδια η προσαρμογεί σε αυτόν τον ρόλο μπορεί να επιβαρύνει την ψυχολογία της νέας μητέρας, όπως η 24 ωρη ευθύνη για το μωρό, η ορμονική απορρύθμιση, η δυσφορία του τοκετού, και η πίεση από το οικογενειακό περιβάλλον. Όμως ο τρόπος που χειριζόμαστε αυτές τις στρεσογόνες καταστάσεις στηρίζεται στο πως μάθαμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας.
Μα πως; Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε ένα σπίτι που από βρέφος ένιωσε τους γονείς του να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του, το έχουν ενθαρρύνει, και ήταν συναισθηματικά διαθέσιμοι να το ακούσουν, να του δείξουν, να του δώσουν χώρο για να εξερευνήσει τον κόσμο του, τότε αυτό το παιδί θα έχει αποκτήσει αυτοπεποίθηση και θα νιώθει καλά με τον εαυτό του.
Έχει αναπτύξει το αίσθημα της εμπιστοσύνης και βασίζει τις μελλοντικές σχέσεις του ως ενήλικας σε αυτή την υπόθεση.
Αν όμως έχει μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον που οι γονείς δεν ήταν συναισθηματικά διαθέσιμοι, δεν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες του, δεν το ενθάρρυναν, και δεν είχε αρκετές θετικές εμπειρίες, τότε αυτό το παιδί στην ενηλικίωσή του, θα σκέφτεται πώς να εκφραστεί, δε θα πιστεύει ότι ο λόγος του έχει βαρύτητα και ότι δεν αξίζει, και έτσι θα του αναπτυχθεί το αίσθημα της αμφιβολίας. Ως μητέρα θα αμφισβητεί την ικανότητά της να αναλάβει μια τεράστια ευθύνη -την συναισθηματική & σωματική φροντίδα του μωρού της- και καταβάλλεται από μια σειρά καταστροφικών σκέψεων που ήδη ταράζουν τη ψυχολογία της.
Πως τα έμαθε αυτά; Για παράδειγμα, αν πω εγώ, “Είμαι έξυπνη” ή “Είμαι χαζή”, από που έμαθα να σκέφτομαι έτσι; Προφανώς ακούγοντας τις λέξεις, τα λόγια των γονιών μου και των ανθρώπων στο άμεσο περιβάλλον μου. Υιοθέτησα αυτές τις λέξεις και έγιναν ο τρόπος που σκέφτομαι. Οι νευρικές συνδέσεις στη βρεφική μου ηλικία σχημάτισαν τον εγκέφαλό μου να σκέφτομαι θετικά ή αρνητικά για τον εαυτό μου και τον κόσμο γύρω μου.
Στην ψυχοθεραπεία προσπαθούμε να δημιουργήσουμε νέους τρόπους σκέψεων που θα μας βοηθήσουν να χτίσουμε το αίσθημα της εμπιστοσύνης. Προσπαθούμε να σχηματίσουμε νέες νευρικές συνδέσεις που μας ωφελούν συναισθηματικά. Αυτό το κάνουμε εξερευνώντας παλιά πρότυπα, αλλάζοντας τρόπους σκέψεων (εντοπίζοντας βλαβερές σκέψεις & αντικαθιστώντας τις με χρήσιμες), κάνοντας ευχάριστες δραστηριότητες ώστε να αποφύγουμε την ανηδονία που είναι ένα κρίσιμο σύμπτωμα της κατάθλιψης, και χτίζοντας ένα θετικό κοινωνικό σύστημα στήριξης.
Δεν είναι εύκολο. Θέλει βούληση. Χρειάζεται αφοσίωση και χρόνο. Όμως η προοπτική στο να αισθάνεσαι ψυχολογικά καλύτερα και να χαρείς την μητρότητα αξίζουν την προσπάθεια.
Στην SOPHROSYNA δεν είναι τυχαία η φιλοσοφία μας: όταν η μαμά είναι καλά είναι καλά και η υπόλοιπη οικογένειά, διότι θεωρούμε πως η μητέρα είναι το θεμέλιο της οικογένειάς. Γι αυτόν τον λόγο τα προγράμματα και η ψυχοθεραπεία που προσφέρουμε κυρίως στοχεύουν στην δική της ψυχική υγεία. Και μέχρι στιγμής στις Κυκλάδες (‘Ανδρο-Τήνο) έχουν βρει στήριξη περισσότερο από 110 εγκυμονούσες και νέες μητέρες στις υπηρεσίες μας. Συνεχίζουμε το αφιλοκερδός μας έργο με τον 5ο κύκλο του προγράμματος Μητέρα-Βρέφους στην Τήνο και στην Μύκονο τον Νοέμβρη.
* Η Χρυσάνθη Γεωργιάδου είναι ψυχολόγος με μεγάλη εμπειρία στην πρώιμη διάγνωση, πρόληψη και αποτροπή των συναισθηματικών και συμπεριφορικών διαταραχών στα παιδιά, στους εφήβους και στις οικογένειες. Το 2013, δημιούργησε την SOPHROSYNA, μία υπηρεσία ψυχικής υγείας για να καλυφθεί το κενό στις παροχές βρεφικής και μητρικής ψυχικής υγείας κατόπιν τον θνισηγενή θάνατο της κόρης της Σωφρονίας. Η SOPHROSYNA συνεργάζεται με παροχές υγείας όπως τα τοπικά Κέντρα Υγεἰας, προσφέροντας τις υπηρεσίες της δωρεάν εις μνήμην της Σωφρονίας.
