Από την Εφημερίδα των Συντακτών
Ανέλαβε διστακτικά, αλλά ανέβασε στην κορυφή, με ποιοτικές εκδηλώσεις, το Διεθνές Φεστιβάλ Ανδρου, που ανοίγει σήμερα την αυλαία του στο Ανοιχτό Θέατρο της Χώρας. Με την ευκαιρία αυτή, ο γνωστός σκηνοθέτης κάνει έναν απολογισμό, ενώ μας μιλάει για τα μελλοντικά σχέδιά του έπειτα από «Το τελευταίο σημείωμα», καθώς και για τα προβλήματα του χώρου.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Ανδρου ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2015, όταν ολοκληρώθηκε το Ανοιχτό Θέατρο στον παραδοσιακό οικισμό της Χώρας. Διοργανώνεται από την ΑΜΚΕ «Φίλοι Φεστιβάλ Ανδρου» με αρωγό τον δήμο και καλλιτεχνικό διευθυντή τον σκηνοθέτη Παντελή Βούλγαρη, που τα καταφέρνει περίφημα όπως δείχνουν τα πρώτα πέντε επιτυχημένα χρόνια με τις εξαιρετικές παραστάσεις και τις sold out βραδιές.
Ο Βούλγαρης και η Ιωάννα Καρυστιάνη συνδέονται στενά με το κυκλαδονήσι. Πριν γυριστεί η «Μικρά Αγγλία», που τους έδεσε διά παντός με τους κατοίκους, ζούσαν στο νησί τα καλοκαίρια, από τότε που ήταν μικρά τα παιδιά τους. Γι’ αυτό και οι Ανδριώτες κατάφεραν να πείσουν τον διακεκριμένο σκηνοθέτη να αναλάβει το φεστιβάλ τους.
Το 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Ανδρου (31 Ιουλίου-20 Αυγούστου) ξεκινάει σήμερα και θα φιλοξενήσει στο θέατρο των 900 θέσεων θεατρικές, χορευτικές παραστάσεις, συναυλίες ελληνικής και κλασικής μουσικής, τοπικά καλλιτεχνικά σχήματα μαζί με αντίστοιχα από τη γειτονική Σύρο σε μια πρώτη συνεργασία. Παράλληλα, συμμετέχουν μεγάλα ονόματα από το θέατρο και τη μουσική (πρόγραμμα και πληροφορίες στο www.festivalandros.gr).
«Ποιος είναι ο απολογισμός για τα πρώτα πέντε χρόνια;» ρωτήσαμε τον Παντελή Βούλγαρη.
«Λέω θετικός, όχι για να ευλογήσω τη δουλειά που κάνουμε, αλλά γιατί ξεκινήσαμε διστακτικά τον πρώτο χρόνο, μόλις ολοκληρώθηκε το θέατρο. Στα επόμενα τρία χρόνια δημιουργήθηκε η αίσθηση της σιγουριάς και του έντονου ενδιαφέροντος από καλλιτεχνικά σχήματα να έρθουν να παίξουν στο νησί. Το άλλο στοιχείο είναι ότι το φεστιβάλ μαθεύτηκε και σήμερα έχουμε ήδη προτάσεις για του χρόνου, κυρίως χορευτικές από τη Ρωσία και τη Γερμανία. Το θέατρο είναι ένας χώρος που μπορεί να υποδεχθεί σοβαρές παραστάσεις».
● Το φεστιβάλ χρηματοδοτείται αποκλειστικά από Ανδριώτες;
Από τους ανθρώπους που έφτιαξαν το θέατρο και ορισμένους που αγαπούν το νησί. Η θεατρική κατασκευή είναι πολύ ωραία όμως έχει περιορισμένη χωρητικότητα. Μια παράσταση μπορεί να είναι γεμάτη αλλά να μη βγάζει τα έξοδά της.
Αυτό είναι πρόβλημα και προσπαθούμε να συμπληρώσουμε το έλλειμμα κάθε φορά με τη βοήθεια των χορηγών.
● Εχει δώσει προστιθέμενη αξία στο νησί, που έτσι κι αλλιώς λειτουργεί ως προορισμός λόγω των μουσείων του και των εξαιρετικών εκθέσεων;
Η Ανδρος είχε πάντα καλλιτεχνικές δράσεις. Υπάρχουν καλλιτεχνικά σχήματα, πολλά μουσεία και κυρίως το Σύγχρονης Τέχνης «Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή», το Ιδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως, η Καΐρειος Βιβλιοθήκη. Το σημαντικό είναι ότι φέτος ξεκινάμε συνεργασία με τη Σύρο που είναι δίπλα.
Οι Συριανοί έρχονταν με ταχύπλοα και έβλεπαν τις παραστάσεις μας. Ετσι, φέτος θα έχουμε την Ορχήστρα των Κυκλάδων υπό τη διεύθυνση του Νίκου Κυπουργού με τη φιλική συμμετοχή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Μουσικού Συλλόγου Ανδρου και της Χορωδίας, που θα παρουσιάσουν μουσική και τραγούδια από τον ελληνικό και τον διεθνή κινηματογράφο.
Ο Θεατρικός Ομιλος Σύρου «Απόλλων» θα κλείσει τις παραστάσεις με την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή. Στο μέλλον θέλουμε να εμπλουτίσουμε συνεργασίες και με άλλα νησιά.
● Κινηματογραφικές προβολές έχετε σκεφτεί να εντάξετε;
Το σκεφτόμαστε. Στο 2ο Φεστιβάλ οργανώσαμε αφιέρωμα στον Νίνο Ρότα που βασιζόταν στη συνεργασία του με τον Φελίνι. Πρέπει να πω ότι η Κινηματογραφική Λέσχη Ανδρου, με τον Βαγγέλη Λουκίσα, έναν μερακλή της Ανδρου, λειτουργεί όλο τον χειμώνα. Το καλοκαίρι έχει βρει μια θαυμάσια αυλή και παρουσιάζει κύκλους ταινιών. Φέτος, έχει αφιέρωμα σε μαυρόασπρες γκανγκστερικές ταινίες. Φυσικά, υπάρχει και ο θερινός κινηματογράφος.
● Οι προοπτικές για το μέλλον;
Εχω εξηγήσει ότι δεν είναι η δουλειά μου αυτή. Οφείλω ευγνωμοσύνη στους ανθρώπους του νησιού, γιατί, όταν γύρισα τη «Μικρά Αγλλία», η συμμετοχή τους, η φιλία τους, η στήριξή τους ήταν απόλυτη και τους ευχαριστώ. Θα προσπαθήσω να είμαι κοντά τους, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί. Τώρα πια θέλω να κάνω κινηματογράφο. Επειδή γνωρίζω καλά το νησί, υπάρχει στο μυαλό μου η προοπτική ακόμα και για άλλη ταινία.
● Ετοιμάζετε καινούργια ταινία;
Το μυαλό μου είναι σε πολλά πράγματα, δεν ξέρω ακόμα, θα δούμε στη διαδρομή. Το «Τελευταίο σημείωμα» πήγε καλά. Απλώς υπάρχει κάτι που δημιούργησε προσκόμματα σε εμάς. Είναι η ένταξη των κινηματογραφιστών, των παραγωγών, στην κατηγορία των μικρομεσαίων. Φορολογηθήκαμε αγρίως. Τι σημαίνει αυτό; Για τον σκηνοθέτη δεν είναι σίγουρο ότι κάθε χρόνο κάνει ταινία και έχει μια αμοιβή πολύ καλή, μέτρια ή ανύπαρκτη – που συνήθως είναι ανύπαρκτη.
Η φορολόγηση και η προ-φορολόγηση για τον επόμενο χρόνο είναι κάτι τελείως προβληματικό. Αυτή η προπληρωμή σού κόβει τα πόδια, δεν μπορείς να αντέξεις. Οταν λες «θα κάνω κάτι που θα συγκινήσει, θα αρέσει», μπαίνεις σε μια κίνηση που όμως μαραζώνει, αντιμετωπίζοντας το καθημερινό άγχος. Ο χώρος μας έχει μείνει λίγο στην άκρη εξαιτίας αυτού, έχει συρρικνωθεί και οι περιπέτειες των νέων κινηματογραφιστών που θέλουν να κάνουν σινεμά είναι πολλές.
Το νομοσχέδιο που έχει μπει στην αγορά το τελευταίο διάστημα και αφορά την προσέλκυση κυρίως ξένων παραγωγών και χρηματοδοτήσεων με αρκετά μεγάλο ποσοστό από την πλευρά μας έχει σημασία για να συντηρηθούν τεχνικοί σε πολύ ευαίσθητες δουλειές που εξαφανίζονται σιγά σιγά.
Από την άλλη, το ΕΚΚ έχει να χρηματοδοτήσει ταινίες νέων κινηματογραφιστών τρία χρόνια. Γιατί, κακά τα ψέματα, για τους νέους είναι το πρόβλημα. Εμείς οι παλιοί φεύγουμε φυσιολογικά, απομακρυνόμαστε.
● Πώς είδατε τις πολιτικές εξελίξεις;
Είναι καταπληκτικό ότι δεν έχουμε στη Βουλή Χρυσή Αυγή. Πιστεύω ότι το αισθητήριο του κόσμου κάνει λάθη, αλλά πολλές φορές πέφτει μέσα. Οι σιωπηλοί πολίτες διατυπώνουν τη γνώμη τους κάθε φορά που λέει «θέλω αυτή την πολιτική». Γίνονται λάθη, ξαναγυρίζουμε πίσω, αλλά αυτή είναι η δημοκρατία.