Ασυνόδευτα ανήλικα, παιδιά μετανάστες ή παιδιά πρόσφυγες χωρίς γονείς και παιδιά που έχουν φτάσει με την οικογένειά τους στην Ε.Ε. κυνηγημένα από φτώχεια, πείνα ή πόλεμο αποτελούν το 30% των αιτούντων άσυλο της Ε.Ε. για το 2015 και το 2016, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Τα παιδιά είναι οι πλέον ευάλωτοι μετανάστες και η διασφάλιση της προστασίας τους από τη στιγμή που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους θα πρέπει να ενσωματωθεί στη μεταναστευτική πολιτική μας. Αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη και ενισχυμένη απάντηση» δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος Δ. Αβραμόπουλος.
Συγκεκριμένα η Επιτροπή προτείνει μια σειρά δράσεων – τομέων προτεραιότητας, όπως:
* «Ταχεία ταυτοποίηση και προστασία κατά την άφιξη: Στα αρχικά στάδια της καταγραφής και σε όλες τις εγκαταστάσεις υποδοχής που φιλοξενούν παιδιά θα πρέπει να είναι παρόντα πρόσωπα αρμόδια για την προστασία των παιδιών και θα πρέπει να διοριστούν υπεύθυνοι προστασίας παιδιών σε όλα τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν τις αναγκαίες διαδικασίες για τη συστηματική αναφορά και ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με όλα τα αγνοούμενα παιδιά.
* Κατάλληλες συνθήκες υποδοχής για τα παιδιά: Οι ανάγκες του κάθε παιδιού πρέπει να εξετάζονται το συντομότερο δυνατόν μετά την άφιξή του. Για τους ασυνόδευτους ανηλίκους θα πρέπει να προβλέπεται η δυνατότητα αναδοχής ή μέριμνας στο πλαίσιο οικογένειας.
* Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου επιτροπείας για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών. Η EASO θα επικαιροποιήσει σύντομα τις οδηγίες της για να υποστηρίξει την εφαρμογή αξιόπιστων διαδικασιών υπολογισμού της ηλικίας από όλα τα κράτη μέλη. Θα πρέπει επίσης να καταβληθούν συντονισμένες προσπάθειες για την επίσπευση των διαδικασιών εντοπισμού και επανένωσης των οικογενειών, τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ. Σε όλες τις διαδικασίες θα πρέπει πάντα να δίνεται προτεραιότητα στις υποθέσεις που αφορούν παιδιά. Το ίδιο ισχύει και για τη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων ανηλίκων από την Ελλάδα ή την Ιταλία.
* Τα κράτη μέλη καλούνται να επισπεύσουν την επανεγκατάσταση των παιδιών που χρήζουν προστασίας και να μεριμνήσουν για τη θέσπιση μέτρων για τον εντοπισμό της οικογένειας και την επανένταξη των παιδιών που πρόκειται να υπαχθούν σε διαδικασία επιστροφής.
* Πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την υποστήριξη των χωρών εταίρων με στόχο την ενίσχυση των εθνικών συστημάτων προστασίας του παιδιού και την πρόληψη της εμπορίας παιδιών. Θα πρέπει να διασφαλιστεί η έγκαιρη λήψη επακόλουθων μέτρων με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της Ε.Ε. για την προαγωγή και την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού που επικαιροποιήθηκαν πρόσφατα, μεταξύ άλλων στις χώρες καταγωγής και διέλευσης».
Περισσότερες μετεγκαταστάσεις ζητάει η Κομισιόν από τα κράτη – μέλη
Παράλληλα η Κομισιόν ζητάει από τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. να κάνουν περισσότερες προσπάθειες στα προγράμματα μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης, παρά τη σταθερή πρόοδο που καταγράφεται, όπως σημειώνουν.
Σύμφωνα με την ενδέκατη έκθεση προόδου της Επιτροπής, η οποία αξιολογεί τις ενέργειες που έγιναν από τις 2 Μαρτίου 2017, η Επιτροπή καταγράφει ένα νέο μηνιαίο αριθμό μετεγκατάστασης 2.465 ατόμων. Ειδικότερα τον Μάρτιο μετεγκαταστάθηκαν περισσότερα από 1.600 άτομα από την Ελλάδα και περισσότερα από 800 από την Ιταλία. Ο συνολικός αριθμός των μετεγκαταστάσεων ανέρχεται τώρα σε 16.340 (5.001 από την Ιταλία και 11.339 από την Ελλάδα).
Η ίδια έκθεση σημειώνει πως, παρότι ορισμένα κράτη – μέλη (Λουξεμβούργο και Πορτογαλία) σημειώνουν σταθερή πρόοδο, άλλα (Βουλγαρία, Κροατία και Σλοβακία) πραγματοποιούν πολύ περιορισμένο αριθμό μετεγκαταστάσεων. Ενώ η Αυστρία έχει ανακοινώσει ότι θα ξεκινήσει σύντομα τις μετεγκαταστάσεις, άλλα κράτη – μέλη (Ουγγαρία και Πολωνία) εξακολουθούν να αρνούνται εντελώς να συμμετάσχουν στη μετεγκατάσταση. Μέχρι στιγμής μόνο δύο κράτη – μέλη (Μάλτα και Φινλανδία) εκπληρώνουν έγκαιρα τις υποχρεώσεις τους.
Σχετικά με την επανεγκατάσταση, σύμφωνα με την Επιτροπή, μέχρι στιγμής έχουν παράσχει ασφαλείς και νόμιμες οδούς σε 15.492 άτομα. Δηλαδή έχουν ήδη ολοκληρωθεί πάνω από τα δύο τρίτα των 22.504 επανεγκαταστάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος επανεγκατάστασης. Από τις 28 Φεβρουαρίου 2017 έχουν επανεγκατασταθεί 1.070 άτομα, κυρίως από την Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο. Εννέα κράτη – μέλη (Βουλγαρία, Κύπρος, Ελλάδα, Κροατία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία και Σλοβενία) δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα τις επανεγκαταστάσεις στο πλαίσιο των εν εξελίξει προγραμμάτων της Ε.Ε.
Επιπλέον συνολικά, 4. 618 Σύροι πρόσφυγες έχουν φτάσει με ασφαλή και νόμιμο τρόπο στην Ευρώπη από την Τουρκία μέχρι στιγμής, στο πλαίσιο της δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας.
