Ο πρώην υπουργός Μεταναστευτικής πολιτικής και υποψήφιος ευρωβουλευτής Γιάννης Μουζάλας μιλά στην Κυριακάτικη Kontranews για τη σημασία των επικείμενων ευρωεκλογών, κάνει έναν σύντομο απολογισμό της θητείας του στο υπουργείο, σχολιάζει τη στάση της εκκλησίας στο προσφυγικό ζήτημα και εμφανίζεται περήφανος για την αλληλέγγυα στάση που έχει δείξει ο ελληνικός λαός.
Γιατί στις ευρωεκλογές;
Στο ευρωκοινοβούλιο αυτή τη στιγμή διακυβεύεται το μέλλον όλων των μελών της ΕΕ. Θα είναι ένα πεδίο έντονης και ουσιαστικής πολιτικής μάχης. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο σημαντικές οι ευρωεκλογές, και αυτά που λέγονται πως έχουν δημοψηφισματικό χαρακτήρα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Οι ευρωπαϊκές εκλογές έχουν μία αυτόνομη σημασία. Το ευρωκοινοβούλιο θα πάρει αποφάσεις που θα επηρεάζουν την καθημερινότητα μας, περισσότερο από όσο οι εθνικές νομοθεσίες. Στην Ελλάδα το έχουμε ζήσει με τη βαρβαρότητα των μνημονίων ή τις δυσκολίες του μεταναστευτικού. Αποφάσεις που παίρνονταν στην Ευρώπη, επηρέαζαν άμεσα την καθημερινότητα μας. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια καλπάζουσα επέλαση του νεοφιλελευθερισμού μέσα από αμιγώς ακροδεξιά κινήματα αλλά και μία ενσωμάτωση ακροδεξιών και ακροδεξιού λόγου μέσα στην παραδοσιακή δεξιά. Και στη ΝΔ παρουσιάζεται αυτό το φαινόμενο.
Πλέον διακυβεύεται αν αυτό που εκπροσωπεί ο Βέμπερ θα είναι το κυρίαρχο. Ότι δηλαδή το μεταναστευτικό δεν πρέπει να το αντιμετωπίσει η Ευρώπη, αλλά η Ελλάδα και η Ιταλία. Εκπροσωπούσε -και πιθανώς ακόμα πιστεύει- το Grexit, την αναστολή της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, τη λιτότητα, τις περικοπές, τους υποκατώτατους μισθούς. Είναι πολύ σημαντική η μάχη στην ευρωβουλή.
Θα τις κερδίσετε τις εκλογές;
Έχουμε σωστή πολιτική και σωστή στρατηγική, την προοδευτική συμμαχία. Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Καταλαβαίνω το δημοσιογραφικό σας ερώτημα αλλά το πολιτικό και ουσιαστικό ερώτημα είναι το αν θα χάσει η ακροδεξιά και η ενσωμάτωση του ακροδεξιού λόγου στην παραδοσιακή δεξιά. Στην Ελλάδα αυτό το καθήκον το έχει αναλάβει για αντικειμενικούς λόγους ο ΣΥΡΙΖΑ και όσοι συνεργαστούν μαζί του. Επιθυμούμε να κερδίσει μια συμμαχία που θέλει την Ευρώπη, αλλά τη θέλει αλλιώς, πιο δημοκρατική, πιο φιλική στους λαούς, με κοινωνικό κράτος και κράτος δικαίου, με δημόσια εκπαίδευση. Που θέλει να ανέβουν τα εισοδήματα όσων έχουν ταλαιπωρηθεί.
Μπορούσε ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει πράγματα τα οποία δεν έκανε για να τα πέτυχει όλα αυτά;
Θεωρώ ότι θα ήταν ανόητο να πει κάποιος ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έκανε τίποτα λάθος. Προφανώς υπήρχαν και άλλα πράγματα που θα μπορούσαν να γίνουν και μας διέφευγαν.
Όπως;
Το «όπως» είναι ένα πολύ δύσκολο ερώτημα, ο καθένας θα μπορούσε κάτι να προσθέσει. Παρόλο που προσπάθησε μέσα σε συνθήκες μνημονίου να βοηθήσει όσο μπορούσε τα πιο χειμαζόμενα στρώματα, τους φτωχότερους των φτωχών, πιθανώς θα έπρεπε να χειριστεί με μεγαλύτερη ευελιξία ζητήματα της μεσαίας τάξης, αλλά έξω από το χορό πολλά τραγούδια λες. Το βασικό ερώτημά είναι αν είμαστε πλέον καλυτέρα. Ναι, είμαστε καλυτέρα, όχι όπως θέλουμε αλλά είμαστε και αρχίζει να διαφαίνεται ότι θα γίνουμε ακόμα καλύτερα στο μέλλον.
Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο επίτευγμα σας στο υπουργείο Μεταναστευτικής πολιτικής;
Θεωρώ πως μέσα από την πολιτική των ίσων δικαιωμάτων βοήθησα ώστε να αναπτυχθεί η αλληλεγγύη του λαού μας απέναντι στο τεράστιο πρόβλημα της απίστευτης ροής μεταναστών και προσφυγών και να καταπολεμηθεί οποία προσπάθεια επιβολής ρατσιστικών πρακτικών.
Κρατήσαμε μια ισορροπία δικαιωμάτων, είπαμε ότι ο κάθε πρόσφυγας και μετανάστης θα λάβει τα δικαιώματα που ορίζει η συνθήκη της Γενεύης και το κράτος δικαίου, αλλά αυτό δεν θα γίνει σε βάρος των δικαιωμάτων των Ελλήνων.
Δεν μπορείτε να φανταστείτε πως καταπολεμήθηκαν ρατσιστικές προσπάθειες όταν αδειάσαμε τις πλατείες. Οι κάτοικοι που δικαίως μέχρι τότε είχαν αγανακτήσει, μάζευαν τρόφιμα και λεφτά και τα έφερναν στα camps. Tο μεταναστευτικό και το προσφυγικό μπορεί να εργαλοιοποιηθούν από την ακροδεξιά και να πάρουν ρατσιστικές ατραπούς. Καταφέραμε να αναπτύξουμε εικόνες αλληλεγγύης, με παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο, και με ανθρώπους να έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Προφανώς δεν τα κάναμε όλα σωστά, αλλά αν δει κανείς την όλη εξέλιξη, μάλλον η διαχείριση απέδωσε.
Μιλάτε για αλληλεγγύη, όταν στα Βίλια και στη Σάμο οι γονείς δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο λόγω των προσφυγόπουλων και όταν στην Κόνιτσα γίναμε μάρτυρες επίθεσης σε παιδάκια που έπαιζαν. Δεν θεωρείτε πως υπάρχει έκρηξη ξενοφοβίας;
Όχι! Υπάρχουν μεμονωμένα περιστατικά, όταν λέτε για τη Σάμο, που είναι μια πολύ δύσκολη περίπτωση, αγνοείτε ότι σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα τα παιδάκια πάνε στο σχολείο κανονικά. Στην Κόνιτσα υπάρχει πάρα πολλά χρόνια το κέντρο για τα παιδιά. Πρώτη φορά έγινε επίθεση, από χρυσαυγίτες. Δεν είναι ο κανόνας. Η δουλειά της κυβέρνησης είναι να σταματήσει αυτά τα φαινόμενα εν τη γενέσει τους. Αυτό θα γίνει εντείνοντας την πολιτική ίσων δικαιωμάτων.
Η κατάσταση στα camps θα βελτιωθεί; Η ΝΔ έχει κάνει σημαία την κατάσταση στη Μόρια
Βελτιώνεται συνέχεια. Έχουμε κοντή μνήμη. Επί ΝΔ υπήρχε η Παγανή, ένα θλιβερό εργοστάσιο που είχε μετατραπεί σε φυλακή και καιγόταν 8-10 φορές τον χρόνο. Όταν ήρθαμε, η Μόρια ήταν 100 θέσεις κράτησης. Φτιάξαμε 3.500 θέσεις καλής φιλοξενίας, όταν όμως έρχονται 7.000 παύει να είναι καλή η φιλοξενία.
Στα camps της ενδοχώρας η κατάσταση είναι εξαιρετική αλλά σε μερικά είναι και δύσκολη. Παραλάβαμε 1.000 θέσεις φιλοξενίας, έχουμε δεχθεί καταγγελίες από το ευρωπαϊκό συμβούλιο γιατί οι κυβερνήσεις από το 2012 είχαν αναλάβει να φτιάξουν άλλες 1.000 και δεν το έκαναν. Εμείς φτιάξαμε 40.000, διαλύσαμε την Ειδομένη μέσα σε 7 μήνες, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στα μεταναστευτικά χρονικά, χωρίς να ανοίξει μύτη. Στο Σχιστό τον χειμώνα κλαίγαμε όλοι, στήναμε σκηνές μέσα στο χιόνι, Μετά ήρθαν τα σπιτάκια, μετά οι κουζίνες. Η κατάσταση βελτιώνεται. Πρέπει κάποιος να δει ολόκληρη την ταινία, η οποία παίζεται ακόμα και όχι τη φωτογραφία της στιγμής.
Πριν λίγες ημέρες συναντηθήκατε με τον Αρχιεπίσκοπο. Θεωρείτε ότι η εκκλησία βοήθησε στο μεταναστευτικό;
Ναι! Προσκάλεσα την εκκλησία, ως αναγνώριση της βοήθειας που έδωσε, σε ένα μεγάλο πρόγραμμα που ξεκινάει την τέταρτη το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με θέμα τη διαφορετικότητα, στο οποίο έχω την τιμή να είμαι πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής. Η εκκλησία της Ελλάδας έπαιξε αναμφισβήτητα θετικό ρόλο. Πάλι μπορεί κανείς να πει ότι ο τάδε παππάς στο τάδε μέρος έπαιξε αρνητικό ρόλο. Αυτό δεν αναιρεί την ουσία. Άλλος θα πει «μα δεν μπορούσε να κάνει παραπάνω;» Πιθανώς ναι. «Δεν έκανε λάθη;» Έκανε. Αλλά η εκκλησία έπαιξε έναν πολύ θετικό ρόλο για την αντιμετώπιση του προβλήματος..
Πολύ κουβέντα έχει γίνει για τα όσα είπε ο κ. Βίτσας στην πακιστανική κοινότητα. Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση πως μοιράζει ελληνοποιήσεις…
Η ιθαγένεια είναι ένα πάρα πολύ λεπτό ζήτημα, που βρίσκεται στον πυρήνα του κράτους. Κανένας δεν μοιράζει ελληνοποίησεις. Είναι λάθος της της αντιπολίτευσης, η οποία σπέρνει ψευτοπατριωτισμό και στη συνέχεια εισπράττουμε ακροδεξιά και φασισμό. Μεταφέρουμε συστήματα που υπάρχουν στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Σουηδία, στη Δανία. Προσπαθούμε να φτιάξουμε ένα δίκαιο σύστημα για να παίρνει κάποιος την ιθαγένεια. Δεν υπάρχει κράτος στην Ευρώπη που αρνείται να δώσει ιθαγένεια για ιδεολογικούς λόγους, αυτές είναι οι ιδεοληψίες. Έτσι υπάρχει κίνδυνος της κατάργησης του κράτους δικαίου.